کتاب بودن در عصر پیچیدگی و ابهام

اولین بار در مجله فوربز اسم این کتاب را دیدم، که به عنوان یکی از بهترین کتاب­های رهبری در سال ۲۰۱۹ معرفی شده بود، در آمازون گشتی زدم، از همان روزهای آغازینِ انتشار کتاب، نظرات خوانندگان درباره آن درخشان بود. مطالعه کتاب را شروع کردم، و امروز من هم به عنوان یکی از خواننده ­های این کتاب می­ گویم قطعاً یکی از بهترین و بی نظیرترین کتابهای رهبری و توسعه فردی است که در سالهای اخیر منتشر شده است.

روزگاری که در آن به سر می­بریم، زندگی بشر به ابهامی ناخواسته دچار شده است و حتی آینده نزدیک را نمی­ توان پیش­بینی کرد. دورانِ ما فصل جدیدی از زندگی بشر است که روابط میان انسانها پیچیده ­تر شده و حتی برای تحقق یک هدف ساده، عوامل و دستهای بسیار نقش دارند. اما انسانِ امروز، همان انسانِ دیروز است، ولی این دنیای جدید، دیگر آن دنیای ساده و آرام پیشین نیست، انسان مانند غریقی است که در دریای مه آلود، طوفان زده و آشفته­ ی این دنیای مدرن در حال دست و پا زدن است، و اگر شنا کردن و فوت و فنِ بودن در این زیست بومِ جدید را نداند، سرنوشتی جز غرق شدن ندارد.

این کتاب، باورها و رفتارهای بدیهی ما را زیر سوال می برد، و به ما می­ آموزد تا بر خلاف غریزه­ و عادت­های ریشه­ دارمان که در طول تاریخ شکل گرفته­ اند؛ شکوفا شدن، لذت بردن و سبکِ دیگری از بودن در این دنیای مدرن را تجربه کنیم. این کتاب پاسخی عجیب و دور از انتظار به سوالهای زمانه ماست. کتابی متفاوت و هیجان انگیز که یکبار می­خوانیم و بارها به تأمل می­ نشینیم.

جنیفر گاروی، دانش آموخته دانشگاه هاروارد، صاحب شرکت «کالتیویتنگ لیدرشیپ» و استاد سابق دانشگاه جورج میسون هست، که سالها مشاور و مربیِ مدیران و شرکت­های بزرگی مانند گوگل، مایکروسافت، ویکی پدیا، نوارتیس و … بوده­ است.

او در برهه ­ای از زندگی­ که در فرجامی نامعلوم  با سرطان، دست و پنجه نرم می­کرده، و خودش غرق در پیچیده ­ترین روزهای زندگی­اش بوده است به قلم فرسایی درباره پیچیدگی و همزیستی شاد با آن می­پردازد، شاید با این احساس که این کتاب آخرین اثر ماندگار از زندگی­ اش باشد.

جنیفر گاروی به طرز هنرمندانه­ ای انبوهی از بهترین تئوریهای رهبری و روانشناسی را در این نوشتار کوتاه جمع کرده و آنها را با یکدیگر تلفیق کرده است. به قول باب کیگان روانشناس مشهور و استاد برجسته­ی دانشگاه هاروارد: «من نمی­دانم جنیفر چگونه این حجم از بینش­های خردمندانه را در این نوشتار مختصر جا داده است».

نویسنده قلمی شیرین دارد و از دوگانه ­­ی داستان و تحلیل در نگارش کتاب استفاده کرده است: یک روایت داستانیِ شیرین درباره زوجی موفق، و ‌یک روایت تحلیلی از زبان نویسنده. داستانها و دیالوگها در متن کتاب، صحنه­ ها و احساسات مقارن با آنها را در زندگی واقعی، برای خواننده تداعی می­کند و درک مفاهیم ثقیل و عمیق متن را برای او ساده­تر و مطالعه ­ی آن را دلنشین­ تر می­کند. به قول واس ناراسیمان مدیر عامل شرکت داروسازی نوارتیس، «همراه شدن با این کتاب بهترین سفری است که یک مدیر می تواند طی کند»

و اما نکته جالب دیگری که هنگام مطالعه کتاب احساس می­کردم این است گویا این کتاب درباره مسائل اساسی جامعه ما نوشته شده است. در کشور ما که در میان انبوهی از ابهام ها و پیچیدگی ها گرفتار شده­ ایم، شاید این مهارتها، درمانِ بخشی از دردهای سخت در سازمان­ها و جامعه­ ی ما باشد. من و ایمان وقتی مشغول ترجمه این کتاب بودیم بارها و بارها به وجد می­ امدیم، مثالهای متعددی از تجربه و زندگی­ برایمان تداعی می­شد و در بسیاری از موارد مشاهده­ی عمیق، و شیوه­ ی بیان نویسنده را تحسین می­کردیم.

اگر شما هم در سازمانهای مختلف پرسه زده باشید روابط آدمها را خوب مشاهده کرده باشید، مدیر باشید یا با مدیران درباره آشفتگی­ های درونشان به گپ و گفت نشسته و سنگ صبورشان باشید. این کتاب خیلی به دلتان می­نشیند، احساس می­کنید که در اوج عطش در بیابانی گرم، یک لیوان آب گوارای خنک، میهمانتان کرده ­اند. به قول دایانا تانگ قائم مقام شرکت گوگل:  «جنیفر در این کتابِ کم نظیر، مهارتهای مهمی را تشریح می­کند: گوش دادن برای یادگیری، مخالفت برای بسط گزینه­ ها، تعارض برای تعمیق روابط؛ و من آرزو می­کنم که همه و به خصوص مدیران این کتاب را در جهان دو قطبی شده­ی امروز بخوانند».

این کتاب برای همه و به طور خاص برای مربیان و مشاوران مدیریت بسیار مفید و یک راهنمای کاربردی و روشمند برای مربیگریِ مدیران است. ما نیز بر اساس این کتاب و روشی که جنیفر گاروی در موسسه خودش معرفی می­کند، برنامه­ ای برای مربیگری مدیران در ایران طراحی کردیم، تا گام به گام با کمک رویکرد این کتاب ارزشمند مدیران را در سفر رهایی از تله­ های ذهن و در میان چالشهای مدیر بودن در عصر پیچیدگی و ابهام  همراهی کنیم.

در پایان توصیه می­کنم، این کتاب را یکباره از ابتدا تا انتها نخوانید، سعی کنید پس از مطالعه­ی هر فصل، تجربه­ های ناظر به آن را در زندگی و ارتباطات خود به عنوان یک مدیر، کارمند، دوست و همسر و … شناسایی و تکنیک­های کتاب را برای رهایی از تله­ها، تحلیل و تمرین کنید. این رفت و برگشت میان داستانها و تحلیل­های این کتاب و زندگی واقعی، به مرور شما را به فردی ماهر و توانمند برای زیستن در این دنیای پیچیده تبدیل خواهد کرد، و زندگی شادتر و موفقتری را تجربه خواهید کرد.